Η ΑΓΚΥΛΩΣΗ: Ο ΣΥΡΙΖΑ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΠΟΧΗ

Του Κώστα Καμπιτάκη

ΣΥΡΙΖΑ: Κόμμα της Ανανεωτικής και Ριζοσπαστικής Αριστεράς, που εμπνέεται από τις ιδέες της ανανέωσης του αριστερού εργατικού κινήματος στην Ελλάδα και την Ευρώπη με στρατηγικό του στόχο τον «σοσιαλισμό με δημοκρατία και ελευθερία» μέσω του «δημοκρατικού δρόμου προς τον σοσιαλισμό», ενάντια στην καπιταλιστική παγκοσμιοποίηση και με ταυτόχρονη προσπάθεια εισαγωγής στη φιλοσοφία του των ζητημάτων της οικολογίας.

Οργανωτικά αποτέλεσε ένα «άθροισμα» συνιστωσών ή «τάσεων».  Κατάφερε παρά ταύτα να διατηρήσει την πολιτική του ενότητα, πράγμα που του επέτρεψε να γίνει το μεγαλύτερο της  Ευρώπης και αναδειχτεί σε κυβέρνηση στην Ελλάδα της κρίσης το 2015. Από την πρώτη μέρα της διακυβέρνησης ήρθε αντιμέτωπο τόσο με το Ευρωπαϊκό συντηρητικό κατεστημένο, όσο και με το σύνολο των συντηρητικών δυνάμεων στο εσωτερικό της χώρας. Οι δυνάμεις αυτές δεν κατάφεραν μόνο να εμποδίσουν την εφαρμογή του δικού του προγράμματος, αλλά το ανάγκασαν στην εφαρμογή της δικής τους σκληρής αντιλαϊκής πολιτικής λιτότητας. Κάποιες από τις συνιστώσες το εγκατέλειψαν. Παρά ταύτα σήμερα και μετά την  τετράχρονη κυβερνητική εμπειρία του ΣΥΡΙΖΑ, οι Ευρωπαίοι αριστεροί νομίζω πως μπορούν να πουν με σιγουριά ΝΑΙ, η αριστερά μπορεί,  πρέπει ή και επιβάλλεται να κυβερνά, ακόμα και όταν ο συσχετισμός δυνάμεων δεν της επιτρέπει να πράξει όλα όσα επαγγέλλεται.  Μπορεί να πράξει πολλά προς όφελος των εργαζομένων.  Αυτό αποδείχτηκε σίγουρα.

Η επιβεβαίωση αυτής της αλήθειας ήρθε από το ελληνικό εκλογικό σώμα. Το 31,5% των Ελλήνων δήλωσαν την υποστήριξή τους στο σχήμα ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία. Αυτό το ισχυρό ποσοστό επιτρέπει στην αριστερά να ελπίζει αλλά και να οργανώνει την αντεπίθεσή της ώστε να επανέλθει στην κυβέρνηση. Μόνο που αυτό το ποσοστό δεν αντανακλάται οργανωτικά. 

Η ελπίδα μπορεί να υπάρχει, αλλά τα δεδομένα δεν φαίνεται προς το παρόν να την ευνοούν. Μπορεί η οργάνωση να μην έχει πλέον συνιστώσες, -δεν υπάρχουν «άλλα κόμματα μέσα στο κόμμα»-, αλλά αυτό δυστυχώς συμβαδίζει με την πραγματικότητα ενός είδους παντελούς  απουσίας του κόμματος. Έχει αρχίσει ήδη μια σχετική συζήτηση γ' αυτό το ζήτημα. Σε πραχτικό επίπεδο ωστόσο η μέθοδος κάλυψης της αδυναμίας αυτής περιορίζεται (προς το παρόν) στην προσπάθεια εγγραφής νέων μελών, τα οποία θα πλαισιώσουν την ήδη υφιστάμενη οργανωτική και λειτουργική δομή. 

- Είναι όμως η οργάνωση ικανή να ενσωματώσει και να αξιοποιήσει θετικά τις νέες ιδέες που θα την εμπλουτίσουν, ή θα τις "καταπιεί"  και θα τις ακυρώσει, όπως συνέβη στο παρελθόν;  

- Το πρόβλημα στο κόμμα είναι μόνο ποσοτικό, εντοπίζεται στο μικρό αριθμό μελών ώστε να λυθεί με την εγγραφή νέων,  ή είναι ταυτόχρονα και ποιοτικό; 

- Μπορεί η συγκεκριμένη πυραμιδοειδής οργάνωση που λειτουργεί εν πολλοίς με κανόνες δημοκρατικού συγκεντρωτισμού και γραφειοκρατικά, να ανταποκριθεί στις ανάγκες μιας κυβερνώσας αριστεράς σε μια χώρα μέλος της ΕΕ; 

- Δικαιούται άραγε κανείς στο όνομα της διατήρησης ανέπαφης αυτής της οργάνωσης, να φαλκιδεύσει την προοπτική; - Μπορεί απ’ την άλλη η Προοδευτική Συμμαχία ως παράλληλος μηχανισμός να λειτουργήσει ως καταλύτης; 

Η απάντηση νομίζω πως είναι αρνητική.

Η οργάνωση του ΣΥΡΙΖΑ έχει αγκύλωση. Περπατά όσο σπρώχνει το καροτσάκι ο Τσίπρας, προσπαθεί να "φάει" αλλά το πιρούνι δεν φτάνει στο στόμα (δημοτικές). Το χειρότερο είναι πως δεν το βλέπει, δεν το αντιλαμβάνεται, δεν φαίνεται να αντιδρά και να αναζητά τη θεραπεία.  Ίσα – ίσα φαίνεται να αντιδρά σε κάθε πρόταση που επιδιώκει το σπάσιμο του κελύφους που την προστατεύει. 

Θυμίζω για του λόγου το αληθές την εισηγητική πρόταση της ΚΕ προς το 2^ο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ, που μιλούσε για την κατάργηση της σημερινής κάθετης οργάνωσης και την αντικατάστασή της με την οριζόντια, η οποία παραπέμφθηκε για συζήτηση σ’ ένα καταστατικό συνέδριο που δεν έγινε ποτέ. 

Φοβούμαι σήμερα, πως η συζήτηση που αγνοεί την αγκύλωση και που περιορίζεται στον τρόπο εκλογής του προέδρου μόνο, μπορεί να είναι χρήσιμη, αλλά δεν φτάνει. Όσοι πραγματικά ενδιαφέρονται για το κόμμα, νομίζω πως οφείλουν πριν απ’ όλα να ψάξουν για τη θεραπεία της αγκύλωσης.

Ο Κώστας Καμπιτάκης είναι Γεωπόνος, πρώην πρόεδρος του ΓΕΩΤΕΕ